آیا جشنواره‌های جهانی با پول ثبت‌نام فیلم‌ها، تجارت می‌کنند؟

به قلم: محمد حقیقت

نمانامه: دومین جشنواره مهم جهانی، ونیز، دو روز پیش در ۱۷ ژوئن به کار ثبت نام فیلم‌ها پایان داد. با نگاهی به سایت جشنواره، به مورد جالب توجهی بر می‌خوریم که البته از قبل هم می‌دانستیم، اما بد نیست برای علاقه‌مندان اطلاعاتی درباره آن داده شود که شامل مبلغ قابل توجهی است که باید برای پرداخت ثبت نام فیلم‌ها به جشنواره‌ها پرداخت شود تا فیلم شما را ببینند. مبلغ‌های قید شده حائز اهمیت است مثلا برای جشنواره ونیز بدین شکل است: ۷۰ یورو برای فیلم کوتاه، البته اگر بعداز اول ژوئن ثبت نام کنید ۸۰ یورو باید پرداخت کنید! برای فیلم بلند ۱۵۰ یورو که اگر بعداز اول ژوئن ثبت نام کنید باید ۱۷۵ یورو بپردازید. بخش‌های روزهای ونیز و همچنین هفته منتقدین هم قوانین خود را جداگانه دارد و اگر درخواست کننده همان فیلم را برای این بخش‌ها هم بخواهد ثبت نام کند، شامل پولی که برای بخش رسمی داده نمی‌شود! بخش رسمی شامل مسابقه، خارج از مسابقه، افق‌ها، افق‌ها مکمل، ونیز کلاسیک و سانس‌های ویژه می‌شود. برای شرکت کردن ‌و معرفی کردن فیلم‌ها به این جشنواره از اول فوریه تا ۱۷ ژوئن سینماگران فرصت ثبت نام داشته‌اند.

پرداخت پول ثبت نام برای دیده شدن فیلم‌ها توسط کمیته انتخاب جشنواره‌ها چیزی است که چندان به آن توجه نشده و کمتر هم در رسانه‌ها درباره آن صحبت به میان آمده! این نکته را چندین سالی است که جشنواره‌ها باب کرده‌اند و حتی روز به روز قیمت ثبت نام فیلم‌ها، در رده‌های مختلف و حتی در بخش‌های گوناگون هر فستیوال متغیر است و اگر تهیه‌کننده یا کارگردان، یا فروشنده بین‌المللی بخواهد فیلمی را مثلا در جشنواره کن، ونیز و غیره دربخش‌های مختلف ثبت نام کند باید هزینه بسیاری را تقبل کند. چنانچه فیلم یا فیلم‌هایش پذیرفته نشوند و بشوند، هرگز این پول‌ها برگردانده نمی‌شوند. برای جشنواره کن، وضع کمی متفاوت است. اگر دیسک دی وی دی ارائه کنید ۵۰ یورو، بتا، ۱۵۰ یورو، دی سی پی دیجیتال معرفی کنید ۳۰۰ یورو و غیره. برای فیلم‌های کوتاه زیر پانزده دقیقه، مجانی است. جشنواره‌های دیگر نیز تعرفه‌های گوناگون دارند. با توجه به اینکه هر فستیوالی از سوی وزارت فرهنگ ‌هنر و امور خارجه و شهرداری همان محل بودجه جشنواره را تامین می‌کنند، سوال اینجاست که مثلا با توجه به بیش از دو هزار فیلم بلند که به جشنواره‌ها ارائه می‌شود و پول ثبت نام می‌دهند، آیا جشنواره‌ها در حال تجارت کردن با پول ثبت نام فیلم‌ها هستند؟ یا اینکه دولت‌ها بودجه‌های جشنواره‌ها را کاهش داده‌اند؟ البته یکی از کارکنان جشنواره کن روزی به ما گفت که اگر ثبت نام مجانی باشد، تعداد فیلم‌های فرستاده شده بسیار زیادتر خواهد شد، ‌و این کار باعث خواهد شد که سینماگران و فروشندگان فیلم، قبل از ارسال فیلم‌ها بیشتر فکر کنند!