حضور تمام رخ «سعید مطلبی» در سینما و تلویزیون

به قلم: جبار آذین

نمانامه: سعید مطلبی، بدون شک از بزرگان و گنجینه های سینما و تلویزیون و فرهنگ و هنر کشور است و در سال های حضور رسمی و غیر رسمی خود در عرصه هنر به عنوان سینماگری پرتوان و نوجو و فیلمنامه نویسی قدر و کم نظیر، منشا خدماتی ارزنده بوده و شاگردان فراوانی داشته و دارد و بسیاری از فیلمنامه نویسان مطرح امروز، کار خود را از روی آثار مطلبی فراگرفته اند.

سعید مطلبی در سینمای پیش از انقلاب، مانند دیگر بزرگان سینما از جمله مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، زنده یاد علی حاتمی، مبدع و ایجادگر سینمایی شد با عنوان «سینمای فیلم فارسی» که با فیلم های بدون در و پیکر و بی محتوا و نازل و کافه ای موسوم به “فیلمفارسی” که فاقد فیلمنامه و بازی و کارگردانی بودند و چند روزه ساخته می شدند، متفاوت بود.

نخستین ساخته سینمایی او «کوچه مردها»، نشانگر مضمون و محتوا و ساختار و شخصیت های متفاوت و پرداخت شده او با دیگر فیلم های رایج و نازل سینمای آن روزگار بود. مطلبی در ادامه، فیلمنامه ها و فیلم هایی متعدد دیگری هم نوشت و ساخت که موضوع قالب اغلب آنها رفاقت بود.

رخداد انقلاب و تحولات تند و پر شور انقلابی،میان او و گروهی از سینماگران آن سال ها فاصله انداخت و تعصب ها و تندروی ها در چارچوب های سلیقه ای محدویت و ممنوعیت، سبب شد که تا امثال مطلبی نتوانند حضور فعال هنری و سینمایی داشته باشند. با این همه این ناملایمات و آزارها نتوانست در بلند مدت، مطلبی ها را بیرون گود سینما و هنر نگهدارد و بویژه او در سال های بعد از انقلاب، بدون نام و به نام دیگران فیلمنامه های بسیار خوبی نوشت که به یاری او توانستند به آثار خوبی تبدیل شوند.

بدینگونه چرخ تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی چرخید و چرخید و افراد مختلف آرد و الک شدند تا شرایط کمی تا قسمتی تغییر کرد و حضور پرشور وپر شعورتر سینماگران، دست سینما و هنر کشور را به روی دست های گرم و سلامت هنرمندان حرفه ای بازکرد و در کنار تازه واردها، قدیمی ترهای بدون مساله! مجدد به سینما پیوستند.

سعید مطلبی هم در میان این طیف بود و گرچه هنوز با اوضاع کنونی سینما، بدون حساب و کتاب نیست، اما تلویزیون، میدان را برای نمایش بخشی از قدرت و توان هنری او گشود و “ستایش” ، آغاز گر این موج تازه در زندگی هنری و تا حدی هوای تازه او بود. با آنکه مطلبی برای رسیدن به این مرحله، رنجها کشید و زخم ها دید، اما امروز به بخشی از جایگاه شایسته خود دست یافته و مورد مهر و محبت و استقبال دوستان قدیم و جدید خود و سینما است و چون گذشته توانا و پرانرژی در آستان هشتاد سالگی، قدر و پرتوان می نویسد و می سازد.

این روزها مطلبی بزرگ، افزون بر کار نگارش فیلمنامه، درگروه های هنری فعال است و با نگارش خاطرات و مقالات روشنگرانه و ارایه دیدگاه های کارشناسانه و عالمانه ، حضور اجتماعی و فرهنگی خود را اعلام می دارد. این حضور و حرکت، مبارک و امیدآفرین است. تداوم حضور درخشان و مانای استاد سعید مطلبی، امید دوستان او و دوستداران هنر و سینمای کشور است.