عدالت فرهنگی؛ از شعار تا شعار!

به قلم: جبار آذین

نمانامه: این روزها در گرماگرم بازار شعر و شعار، یکی از شعار های زیبای متولیان و مدیران و مسوولان امور فرهنگی و هنری کشور «عدالت فرهنگی» است و حتی یکی از آن ها ادعای تحقق آن در ایام برگزاری دورهمی غیر تخصصی، غیراستاندارد و غیرحرفه ای، خودی و سیاسی منتسب به جشنواره فیلم فجر را دارد که نمایشگر وزن سنگین ادعا، درک نادرست آن و توهم حاصل از اجرایی شدن مضمون و مفهوم عدالت فرهنگی است.

این ادعا و توهم و تخیل و رویا به دلایل فراوان که به برخی از آن ها اشاره می شود، فقط شعار شیرین است:

یک؛ در جامعه ای که هیج جای آن نشان از عدل و عدالت نیست و هیچکس در جایگاه واقعی خود قرار ندارد و بی عدالتی های اقتصادی و اجتماعی از سر و کول آن بالا می رود، سخن از عدالت فرهنگی، آن هم در فضای آلوده، آشفته و بیمار هنر و فرهنگ و سینمای کشور، خنده دار است، چرا که نمی شود و نمی توان دم از اجرای عدالت در بخشی از جامعه زد، در حالی که از این مهم، در هیچ جا خبر نیست، لذا عدالت فرهنگی، صرفا شعار است!

دو؛ مصداق واضح ناعدالتی هنری و فرهنگی،حضور و انتصاب خود شعاردهندگان عدالت فرهنگی است که هیچ کدام نه براساس دانش و تخصص فرهنگی که فاقد آن هستند بلکه بر مبنای سیاست و رفاقت، کرسی دار امور فرهنگ و هنر شده اند.

سوم؛ در نگاه عدالت محور، باید به هنگام اختصاص بودجه برای دستگاه ها، نهادها و سازمان های کشور، به بخش فرهنگ و هنر به مثابه بنیادی ترین ارکان انسان و جامعه سازی توجه شده و بودجه مناسب به آن اختصاص یابد، آیا اختصاص کمتر از یک درصد بودجه کشور به فرهنگ، عادلانه است.

چهار؛ در شرایطی که صدها هنرمند حرفه ای وجوانان مستعد، امکان فعالیت فرهنگی و هنری ندارند و بودجه و امکانات و حمایت های مالی و معنوی شامل حال خودی ها و همسوهای فکری و سیاسی می شود که نمونه آن را در گزینش و چینش و اهدای جوایز به خودی ها دیدیم، تجلی عدالت بود. عدالت فرهنگی شعاراست! درک آقای وزیر فرهنگ از عدالت فرهنگی این گونه است که درباره فیلم فجر، فرمودند: در این جشنواره از تمام استانها فیلم داشتیم. و این را نمودار اجرای عدالت فرهنگی معرفی کردند.

پنج؛ سالهااست، مافیای اکران، سینما و سینماگران را زیر سلطه گرفته و نفس سینماگران مستقل و غیر وابسته را بریده است، این عدالت فرهنگی است؟ حمایت میلیاردی فارابی از برخی فیلمها و فیلمسازان، نمایانگر عدالت فرهنگی است؟

شش؛ حیف و میل بیت المال و اموال ملی با ارقام نجومی، تنها نمایه لطمه به بیت المال نیست، استفاده نادرست و نابجا و سلیقه ای و… که بیانگر هدر رفت بیت المال است، نشانه ای دیگر از نبود عدالت فرهنگی است. هفت، هشت و… عدالت فرهنگی ادعایی، صرفا شعار است!