نقد و بررسی فیلم «روز صفر» ساخته سعید ملکان

پایگاه خبری نمانامه: یادداشت متفاوت دو منتقد درباره «روز صفر» ساخته سعید ملکان
.
افشین علیار
«روز صفر» اثری ملتهب که از نظر موضوعی شباهت به «شبی که ماه کامل شد» دارد، اما در این فیلم خبری از قصه گویی نیست. این فیلم در راستای یک حادثه واقعی ساخته شده، اما سعید ملکان وقایعی تازه نسبت به این بحران را به تصویر کشیده است.
.
اگرچه فیلم دارای یک ایده مرکزی است، اما ایده در حد و اندازه یک فیلم بلند داستانی نیست، فیلمساز کوشیده است تا در اولین فیلمش در اجرا سنگ تمام بگذارد و این کار را توانسته انجام بدهد ولی عنصر مهم در ساخت چنین فیلمی پیشبرد داستان است.
.
قهرمان این فیلم که انگار مأمور اطلاعات است به تنهایی می‌خواهد ریگی را دستگیر کند، اما این قهرمان نمی‌تواند جذابیت لازم را داشته باشد. شاید بهتر می‌بود «روز صفر» با فاصله از «شبی که ماه کامل شد» ساخته می‌شد و در این شکل جذابیت موضوعی و سندیت آن برای مخاطب ویژگی خاصی می‌داشت، اما در شرایط کنونی عبدالمالک ریگی که نقش آن را ساعد سهیلی بازی می‌کند ما را به یاد همان ریگی «شبی که ماه کامل شد» می‌اندازد، اما ریگی در این فیلم یک شوخی بزرگ محسوب می‌شود.
.
فردی که توانسته این همه نیرو و لشگر داشته باشد و انسان‌های زیادی را به بیراهه بکشاند چطور می‌شود که به این راحتی به دام بیفتد. ملکان برای پیشبرد فیلمش دست به دامان مستندهایی شده است که در اجرا با آسیب‌های بی‌شماری مواجه شده. اگر مخاطب با فیلم آبیار ارتباط لازم را برقرار می‌کرد به دلیل شرایط داستان‌گونه فیلم بود، اما در «روز صفر» همه چیز تند و سریع اتفاق می‌افتد.
.
قهرمان فیلم می‌خواهد به شکلی گستاخانه یا شاید قیصروار ریگی را دستگیر کند. در این میان هیچ کسی به کمک او نمی‌آید انگار این قهرمان یک منجی از طرف خداوند است که برای انهدام باند عبدالمالک ریگی به زمین آمده است. هر چقدر تیراندازی می‌شود به او تیری نمی‌خورد یا در فرودگاه دبی لباس خلبانی می‌پوشد!
.
حمید عبدالحسینی
«روز صفر» با تکیه بر سنت قهرمان سازی در اقدامی کم سابقه این بار به سراغ یک مأمور امنیتی زبده می‌رود و با نگاهی رویین تنانه شمایی از یک فرد بی‌پروا را در دستیابی به هدف تصویر می‌کند.
.
این اقدام مخاطراتی به همراه دارد که میزان اثرپذیری را به دایره تفکرات مخاطبین منوط می‌کند، اما در کلیت انتخاب چنین روشی به عنوان آزمودن عرصه‌های تجربه نشده آن هم در نخستین فیلم یک کارگردان با سوابق مشخص در رشته‌های مختلف این حرفه می‌تواند میل به نوآوری را به عنوان یکی از بارزترین مشخصه‌های امور هنری خاصه فیلمسازی اثبات کند.

.
ملکان می‌کوشد با تلفیق و به کارگیری موثر عناصر سینمایی و جذابیت‌های بصری که بخشی از آن در حوزه فیلمبرداری و کار صدا به عینه مشهود است؛ اثری با ریتم و تمپوی بالا بیافریند و به قواعد ژانر اکشن پایبند باشد؛ ژانری جذاب که متأسفانه در دهه‌های اخیر، سینمای ایران با فقر و کمبود فراوانی در این حوزه روبرو بوده است و «روز صفر» می‌تواند (با وجود برخی کمبودها به ویژه در زمینه شخصیت‌پردازی) آغازگر راهی پرثمر جهت اضافه شدن گروهی دیگر از دوستداران این قبیل فیلم‌ها به جرگه سینماروها باشد.
.