ساختار شکنی «نادر سلیمانی» در فیلم سینمایی «ضد»!

نمانامه – وقتی نام نادر سلیمانی به میان می‌آید ذهن مخاطب به نقش‌های کمدی و طنز او در سینما و تلویزیون رجوع می‌کند و تیپ‌سازی‌های گوناگون او را به یاد می‌آورد. او حتی در کسوت یک استندآپ کمدی در برنامه «خندوانه» هم ظاهر شده تا این شکل از کمدین بودن را تجربه کرد.

اما هر آنچه از نادر سلیمانی و نقش‌هایش در حافظه سینمایی و نمایشی ما تثبیت شده با تماشای بازی او در فیلم «ضد» فراموش می‌شود. در اینجا با نادر سلیمانی‌ای مواجه می‌شویم که نمی‌شناسیمش نه به واسطه گریم سنگینش که به دلیل بازی متفاوتی که از خود ارائه می‌دهد. گرچه باید به چهره پردازی خوب او در شباهت به شمایل گروهک منافقین توجه داشت که نقش مهمی در باورپذیری کاراکتر داشته است. حتی به طراحی لباسش که همه این مولفه‌های در هویت بخشی به نقش موثر بوده است. اما مهمترین دلیل را باید در درک درست شخصیت و نقش از سوی بازیگر و بازنمایی درست آن در جنس بازی‌اش جستجو کرد.

نادر سلیمانی اهل آبادان است که این را می‌توان در لهجه جنوبی‌اش هم تشخیص داد. اما در نقش ناصر فیلم «ضد» با تغییر در لحن بیان و کنترل لهجه به درستی توانسته خود را در خدمت نقش قرار دهد. حتی در اینجا با زبان بدن و بازی غیرکلامی اش هم توانسته دست به آشنایی زدایی از خودش بزند و شمایل تازه ای از بازی خود ارائه دهد. آن پر تحرکی و جنب و جوشی که در اغلب بازی‌هایش داریم اینجا به سکوت و طمانینه رسیده و با مکث‌هایی که در نگاه و بیانش دارد، بر جدیت کاراکتر افزوده، سردی و بی رحمی در رفتارش بیش از هر چیز به تمایز پذیری بازی‌اش نسبت به نقش‌های قبلی اش دامن زده و سویه قدرتمند و باورپذیری به آن بخشیده است.

نوع فرم عینک و سبیل‌هایش به عنوان عناصر چهره پردازانه را هم نباید در این میان دست کم گرفت. گریم سنگین او گرچه به متفاوت شدن این بازی کمک کرده اما بیش از هر چیز باید دلیل این بازی تازه را در مهارت و خلاقیت بازی‌اش جستجو کرد. یک بازی درونی و کنترل شده که هم در لحن بیان و هم در مکث‌هایی که در نگاهش دارد قابل ردیابی است. سردی و بی رحمی او در مقام یک عضو متعصب سازمانی چنان محکم و قدرتمند است که او را به شخصیتی مرموز و هولناک بدل می‌کند. شخصیتی که دقیقاً در خدمت قصه بوده و می‌تواند بیانگر وضعیت سیاسی ناصر باشد.

نادر سلیمانی را با نقش‌های و تیپ سازی های کمدی اش می‌شناسیم. شهرتی که با مجموعه طنز تلویزیونی «ساعت خوش» به ویژه با تیپ «خان دایی جان» آغاز شد و هنوز هم بسیاری او را با همین نام و نقش می‌شناسند. سلیمانی البته پیش از این همه در نقش‌های کوتاه جدی بازی کرده که شاید مهمترین آنها در «سنتوری» داریوش مهرجویی و در «یه بوس کوچولو» بهمن فرمان آرا بود. اما هیچکدام از آنها به اندازه نقش «ناصر» در فیلم «ضد» نتوانست به ساختارشکنی و آشنایی زدایی از نادر سلیمانی بیانجامد.

واقعیت این است که نقش ناصر فیلم «ضد» نه تنها قابلیت‌ها و توانمندی‌های او را به عنوان بازیگر نشان داد و تصویر تازه ای از او به جا گذاشت که متفاوت‌ترین بازی‌اش در کارنامه حرفه‌ای او محسوب می‌شود که شاید بتواند مسیر بازیگری او را تغییر داده و بعد از این شاهد حضورش در کسوت نقش‌های جدی و غیر کمیک باشیم. در واقع بازی نادر سلیمانی در «ضد» به نقطه عطفی در کارنامه حرفه‌اش بدل شد که شاید مسیر بازیگری او را تغییر دهد. او یک نقش نادر را در کارنامه حرفه‌ای خود ثبت کرده است.»