فیلم اوپنهایمر؛ برگزیده جشنواره گلدن گلوپ ۲۰۲۴

نمانامه: هشتاد و یکمین دوره جوایز گلدن گلوب در حالی برگزار شد که فیلم «اوپنهایمر» با کسب ۵ جایزه پیشتاز شد و در بخش تلویزیونی نیز سریال «وراثت» موفق به کسب ۴ جایزه شد.

اوپنهایمر Oppenheimer دوازدهمین فیلم بلند کریستوفر نولان است و اولین فیلم او با عنوان درام زندگینامه‌ای؛ مثل همه آثار نولان، باید منتظر فیلمی غیرمنتظره باشیم؟ فیلم نولان بر اساس کتاب برنده جایزه پولیتزر «پرومتئوس امریکایی: پیروزی و تراژدی جی. رابرت اوپنهایمر» American Prometheus: The Triumph and Tragedy of J. Robert Oppenheimer به قلم کای برد و مارتین جِی. شروین شکل گرفته است که ۲ دهه زمان صرف تحقیقات روی زندگی اوپنهایمر برای نگارش این کتاب کردند. نولان خودش فیلمنامه اقتباسی را نوشته است.

بازیگران فیلم اوپنهایمر 

کیلین مورفی (اوپنهایمر)، جاش هارتنت (ارنست لارنس)، فلورنس پیو (جین تاتلوک) رابرت داونی جونیور (لوئیس اشتراوس)، امیلی بلانت (کیتی اوپنهایمر) مت دیمون (لزلی گراوس، اولیویا تربلی (لیلی هورنیگ)، جک کوئید و گری اولدمن بازیگران اصلی فیلم اوپنهایمر هستند که با کریستوفر نولان همکاری کرده‌اند.

نظر منتقدان درباره فیلم اوپنهایمر

ای‌بی‌سی نیوز | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

پیتر تراورس | کریستوفر نولان برای اثر درخشانش درباره جی. رابرت اوپنهایمر (با بازی بی‌نقص کیلیئن مورفی)، شوالیه تاریکی عصر اتمی، شایسته بهترین‌ها و عالی‌ترین‌ها است. این فیلم حماسی ۳ ساعته هراس‌انگیز و میخکوب‌کننده، دستاورد شگفت‌آوری است در زمینه آثاری سینمایی که تاریخ را بر پرده نقره‌ای تصویر کرده‌اند.

وال استریت جورنال | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

کایل اسمیت | فیلم کاملا مسحورکننده آقای نولان ۳ ساعت طول می‌کشد اما با این‌که به اندازه یک سمینار ریاضی پرحرف است، تعلیق و هیجانی به‌مراتب بیشتر از آن چیزی تولید می‌کند که در به‌اصطلاح نقطه اوج فیلم‌های ابرقهرمانی اخیر دست‌تان را می‌گیرد؛ فیلم‌هایی که حسابی مدیون «بتمن»‌های نولان هستند.

نیویورک تایمز | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

مانولا دارگیس | «اوپنهایمر» دستاوردی بزرگ در فرم و محتوا است و فیلمی کاملا جذاب؛ اما سبک فیلمسازی نولان به‌شدت در خدمت تاریخی قرار می‌گیرد که روایتگر آن است.

شیکاگو سان‌تایمز | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

ریچارد روپر | اثر زندگینامه‌ای-تاریخی سه‌ساعته نولان، فیلمبرداری فوق‌العاده زیبا، بازی‌های درخشان و تدوینی استادانه دارد و سراسر فیلمی جذاب است که فوری جای خودش را بین بهترین آثار سینمایی دهه باز می‌کند: اثری در ظاهر آنتیک اما پیشرو که بی‌شک در سال‌ها و دهه‌های آینده موضوع بحث پژوهشگران و عاشقان سینما (حتی در میان جریان بدنه سینما) خواهد بود.

تلگراف | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

رابی کالین | پرتره نولان درباره پدر بمب هسته‌ای یک پیروزی است، مثل این‌که شاهد خود تاریخ باشید که همچو اتم شکافته می‌شود.

هالیوود ریپورتر | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

دیوید رونی | این فیلم نوعی رویداد سینمایی بزرگ و جسورانه و متفکرانه است که حالا در قلمروی استودیوها منقرض شده است؛ فیلمی که به‌طور کامل تناقض‌های ذهنی نابغه را در بر می‌گیرد که در ضمن، مردی با ضعف‌های خاص و ریشه‌دار بود که میراث وی با دوسوگرایی شخصی‌اش نسبت به دستاورد بزرگش پیچیده شد؛ دستاوردی که جایگاه او در کتاب‌های تاریخ را تثبیت کرد.

آبزِروِر | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰

دیلن راث | «اوپنهایمر» توامان یک فیلم زندگینامه‌ای، معمایی، درامی جدلی و یک مطالعه شخصیت پروپیمان است؛ و اثری به نظر می‌رسد که کریستوفر نولان در تمام این مدت خودش را آماده می‌کرد تا آن را بسازد. پس تعجبی ندارد اگر بگویم که می‌تواند بهترین فیلم کارنامه او در نظر گرفته شود.

لس‌آنجلس تایمز | امتیاز ۹۰ از ۱۰۰

جاستین چنگ | اولین بار نیست که استعداد و خلاقیت نولان در داستان‌گویی می‌تواند بیش از حد دقیق و بیش از اندازه مهندسی‌شده و سفت‌وسخت به نظر برسد… و این تنها نقطه ضعف این فیلم فوق‌العاده جذاب و بیانگر است.

گاردین | امتیاز ۸۰ از ۱۰۰

پیتر بردشا | نولان در نهایت به ما نشان می‌دهد که چطور طبقه حاکم آمریکا نمی‌تواند اوپنهایمر را به خاطر این موضوع ببخشد که آن‌ها را به اربابان جهان بدل کرد؛ و در واقع این موضوع را نمی‌تواند تاب بیاورد که زیر دِین چنین روشنفکر آزادی‌خواهی است.

ایندی‌وایر | امتیاز ۷۵ از ۱۰۰

دیوید ارلیش | «اوپنهایمر» مثل فیلم‌های «اعتبار» (The Prestige) و «میان‌ستاره‌ای» (Interstellar) فیلمی درباره نفرینِ «مخلوقی احساسی بودن در یک دنیای ریاضی» است؛ اما اینجا تفاوت فقط در مقیاس بی‌مانند تراژدی این فیلم نیست بلکه احساس ناآشنایی هم به ما منتقل می‌شود که خود نولان هم به اندازه شخصیت‌هایش یک انسان است.

نیویورکر | امتیاز ۷۰ از ۱۰۰

آنتونی لِین | موضوع طعنه‌آمیز این است که آنچه فیلم را چالش‌برانگیز کرده نظریه علمی‌ای نیست که با چاشنی سیاست عرضه شده بلکه پارانویایی سیاسی است که فیلم از آن اشباع شده است.

نیویورکر | امتیاز ۵۰ از ۱۰۰

ریچارد برودی | «اوپنهایمر» بیش‌تر نیروی دراماتیک خود را قربانی اهمیت سوژه‌اش کرده است و همین‌طور قربانی غرور نولان در پرداختن به آن؛ که می‌شود گفت قربانی خودستایی خود نولان شده است.

امتیازهای تماشاگران و منتقدان برای اوپنهایمر

مرور امتیاز کاربران سایت «آی‌ام‌دی‌بی» و دو سایت مطرح جمع‌آوری آرای منتقدان که تا هنگام به‌روزرسانی این مطلب به دست آمده است.

ردیف	نام سایت	امتیازدهنده‌ها	امتیاز میانگین	تعداد آراء
۱	IMDb	کاربران	۸.۸ از ۱۰	۱۸۹ هزار کاربر
۲	متاکریتیک	منتقدان برتر	۸۸ از ۱۰۰	بر اساس ۶۷ نقد
۳	راتن تومیتوز	عموم منتقدان	۸.۷ از ۱۰	بر اساس ۳۸۵ نقد

سردبیر مجله امپایر

نیک دی سِملایِن | اوپنهایمر مثل شیری مقتدر است که بخش اعظمی از آن در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی می‌گذرد اما همچون ادیسه‌ای به جهنم احساس می‌شود. بازی کیلین مورفی مسحورکننده است و نولان در اوج قرار دارد؛ و چنین به نظر می‌رسد که خود فیلم وقتی جلو می‌رود به تشعشع‌های هسته‌ای آلوده می‌شود. «اوپنهایمر» یک پیروزی غم‌انگیز است.

کرایتریون

 کریستینا نیولند | کیلین مورفی به شکلی نبوغ‌آمیز در این فیلم شگفت‌آور بازی کرده است. او سطحی از شکنندگی، زیرکی تسخیرشده و خودستایی گستاخانه را به نمایش گذاشته است که می‌توان گفت بازی‌اش به اندازه‌ای که سوژه فیلم شایسته‌اش باشد پیچیده است.»

نیویورک مگزین

بیلگه ابیری | ضرباهنگی بی‌رحمانه و جزییاتی جنون‌آمیز بر پیچیدگی این درام تاریخی افزوده‌اند که می‌سازد و می‌سازد و می‌سازد تا این‌که نولان پتک را به کوبنده‌ترین و حیرت‌انگیزترین شیوه ممکن بر همه چیز می‌کوبد.»

پلی‌لیست

گرگوری اِلوود | داونی بهترین بازی کارنامه‌اش را عرضه کرده است. در مورد خود فیلم باید اعتراف کنم که دچار شک و شبهه بودم اما «اوپنهایمر» از هفته پیش که دیدمش تا امروز مرا رها نکرده است. بله، سه ساعت فیلم است اما با تراکمی اسکورسیزی‌وار و با یک بیست دقیقه پایانی که هر سه سرنخ روایی را به پایانی تکان‌دهنده می‌رساند.»

اِی‌پی

لیندزی بحر | خوش‌شانس بودم که فیلم را به‌صورت آیمکس هفتاد میلی‌متری دیدم چون تجربه‌ای منحصربه‌فرد بود که یک بار در زندگی اتفاق می‌افتد. اثر نولان حقیقتا دستاوردی تماشایی است با اقتباسی وفادارانه، داستان‌گویی مبتکرانه و بازی‌های دقیق و ظریف از کیلین مورفی، امیلی بلانت، رابرت داونی جونیور، مت دیمن و خیلی‌های دیگر که حتی در یک صحنه بازی دارند.»

تلگراف

رابی کالین | اوپنهایمر یک ضربه فنی تمام‌عیار است که مغزم را همچون یک هسته پلوتونیوم شکافت و در جریان پخش عنوان‌بندی پایانی چنان به گریه و هق‌هق انداخت که دیگر چیزی را به خاطر نمی‌آوردم.

جَز تنگ‌کِی | اوپنهایمر با هر معنی و مفهومی حماسی است و پرده سوم آن، بعضی از بهترین صحنه‌ها و فصل‌ها را دارد. طراحی صدای فیلم مرا دیوانه و شگفت‌زده کرد. به‌راحتی می‌شود فیلم را در میان پنج اثر برتر کارنامه نولان قرار داد؛ اما لطفا موسیقی متن لودویگ گورانسون را به من تزریق کنید که نامزدی اسکار کم‌ترین دستاورد او خواهد بود.

رابرت اوپنهایمر واقعی کیست؟

حالا که این روزها حرف از اوپنهایمر زیاد است، بد نیست ببینیم این آقا کیسن که حالا زندگی‌تش سوژه نولان شده است| رابرت اوپنهایمر در خانواده‌ای متمول و یهودیِ آلمانی متولد شده، پدرش تاجر پارچه بود و برادر کوچکترش فرانک مانند او نابغه‌ای در علم فیزیک. رابرت کوچولو مهارت عجیبی در یادگیری زبان داشت و همچنین علوم انسانی را به‌خوبی درک می‌کرد اما برای تحصیل به سمت شیمی پیچید.

رابرت اوپنهایمر مشغول شیمی را در دانشگاه هاروارد خواند، اما زندگی او روزی سر کلاس ترمودینامیک تغییر کرد. در این کلاس که توسط پرسی بریجمن مخترع و فیزیکدان برجسته استادش بود، اوپنهایمر برای همیشه علاقه واقعی خود به فیزیک تجربی را کشف کرد و به آن علاقه‌مند شد. رابرت پس از فارغ‌التحصیلی از شیمی، به کمبریج رفت و فیزیک را تا مقطع دکتری ادامه داد. او در این مسیر با فیزیکدان‌های برجسته‌ای از جمله ارنست رادرفورد (فیزیکدانی که هسته اتم را شکافت)، ماکس بورن (برنده نوبل فیزیک)، ورنر هایزنبرگ (از پیشگامان فیزیک کوانتومی) و دیگر فیزیکدان‌های حاذق آشنا شد.

اوپنهایمر در مسیر موردعلاقه‌اش در فیزیک تجربی، مدتی مشغول کشف‌های خود در این زمینه بود و از ۱۹۲۹ تا ۱۹۴۳ دانشیار دانشگاه‌های برکلی و موسسه فناوری کالیفرنیا بود؛ اما او از روزی تبدیل به اوپنهایمر شد که لزلی گراوز، مدیر پروژه منهتن، او را برای رهبری این پروژه انتخاب کرد. این پروژه شروعی بود که اوپنهایمر را بلعید و در کام خود فرو برد. اختراع بمب اتم تاثیر عمیقی بر نتیجه جنگ جهانی دوم و جنگ سرد داشت. اوپنهایمر در طی این مسیر هوشیار شد و به نابودی ناشی از دستاورد خود فکر کرد و قدم‌هایی برای کنترل آن برداشت. معضل اخلاقی شخصی اوپنهایمر به کانون کتاب‌های بی‌شمار و چندین نمایشنامه تبدیل شده است و حالا سوژه فیلم تازه نولان.

پروژه منهتن و نقش اوپنهایمر در آن

در آغاز جنگ جهانی دوم، اخباری به ایالات متحده رسید مبنی بر اینکه نازی‌ها در حال پیشرفت به سمت ساخت بمب اتم هستند. آمریکایی‌ها نمی‌توانستند اجازه دهند که چنین سلاح قدرتمندی پیش از آن‌ها در دست‌های نازی قرار بگیرد. به‌این‌ترتیب در ژوئن ۱۹۴۲، اوپنهایمر به‌عنوان مدیر پروژه منهتن منصوب شد و تیمی از دانشمندان آمریکایی را انتخاب کرد تا بمب اتمی بسازند.

اوپنهایمر در این پروژه نه تنها به‌عنوان یک دانشمند درخشان، بلکه به‌عنوان یک مدیر استثنایی ظاهر شد. او بهترین دانشمندان را در مرکز تحقیقاتی لوس آلاموس، نیومکزیکو گرد هم آورد. پس از ۳ سال تحقیق، حل مسئله و مطرح کردن ایده‌های اصلی، اولین دستگاه اتمی کوچک در ۶ ژوئیه ۱۹۴۵ در آزمایشگاه لوس آلاموس منفجر شد. پس از اثبات کارایی مفهوم آنها، بمبی در مقیاس بزرگتر ساخته شد و در سایت ترینیتی منفجر شد. کمتر از یک ماه بعد، بمب‌های اتمی روی هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن پرتاب شد. این آغاز فاجعه‌ای بود که اوپنهایمر ضمن تلاش برای خلق آن، اخلاق را فراموش کرده بود!

مشکلی که اوپنهایمر با وجدانش داشت

ویرانی عظیمی که بمب‌ها رقم زدند اوپنهایمر را نگران کرد. او آنقدر در چالش ایجاد برتری بین ایالات‌متحده و آلمان گرفتار شده بود که اخلاق را فراموش کرد. اوپنهایمر و بسیاری از دانشمندان دیگری که روی این پروژه کار می‌کردند، تلفات انسانی ناشی از این بمب‌ها را در نظر نمی‌گرفتند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، اوپنهایمر مخالفت خود را با ساخت بمب‌های اتم اعلام کرد و با ساخت بمب قوی‌تر با استفاده از هیدروژن، معروف به بمب هیدروژنی، مخالفت کرد.

مرگ

اوپنهایمر سال‌های باقیمانده خود را صرف تحقیق در زمینه فیزیک و بررسی معضلات اخلاقی مرتبط با دانشمندان کرد. اوپنهایمر در سال ۱۹۶۷ در سن ۶۲ سالگی بر اثر سرطان گلو درگذشت.

انفجار هسته‌ای در اوپنهایمر نولان

نولان در اوپنهایمر یک انفجار هسته‌ای واقعی را رقم زد. شاید برایتان جالب باشد که در دنیای مدرن سینمای امروز جهان که استفاده از تکنولوژی‌های مختلف کار را برای خالقان پروژه‌های عظیم راحت کرده است کریستوفر نولان به جای اعتماد به علم روز به سراغ واقعی‌ترین شکل فیلمبرداری فیلم رفته است. اوپنهایمر که جدیدترین ساخته این کارگردان است داستانی درباره انفجار هسته‌ای در جنگ جهانی دوم است و نولان به جای استفاده از فناوری CGI برای خلق تصاویر انفجار از یک انفجار واقعی هسته‌ای استفاده کرده است. اتفاقی که در دنیای امروز سینما یک موضوع قابل توجه به حساب می‌آید.

نولان در گفت‌وگو با مجله توتال فیلم کریستوفر نولان به مجله توتال فیلم فاش کرد که اولین انفجار سلاح هسته‌ای را بدون جلوه‌های CGI به عنوان بخشی از تولید فیلم جدیدش اوپنهایمرOppenehimer بازسازی کرده است. در این فیلم، کیلیان مورفی، همکار قدیمی نولان، در نقش جی رابرت اوپنهایمر، یکی از چهره‌های برجسته پروژه منهتن و ساخت بمب اتمی در طول جنگ جهانی دوم، بازی می‌کند. نولان همیشه جلوه‌های عملی را به VFX ترجیح می‌داد (او حتی یک بوئینگ ۷۴۷ واقعی را برای «Tenet» منفجر کرد)، بنابراین جای تعجب نیست که وقتی زمان فیلم‌برداری از انفجار یک سلاح هسته‌ای فرا رسید، مسیر عملی را انتخاب کند.

نولان در این‌باره می‌گوید:«من فکر می‌کنم بازسازی آزمایش انفجار ترینیتی (اولین انفجار سلاح هسته‌ای، در نیومکزیکو) بدون استفاده از گرافیک کامپیوتری چالش بزرگی بود. اندرو جکسون – ناظر جلوه‌های بصری فیلم معتقد بود که انجام این انفجار یک ریسک بزرگ است و باید قبل از انجام آن تمام آزمایش‌ها و تست‌ها را انجام دهیم.»

نولان در ادامه «اوپنهایمر» را «داستانی با وسعت و مقیاس بسیار زیاد» خواند و افزود: «این یکی از چالش‌برانگیزترین پروژه‌هایی است که من از نظر مقیاس آن و از نظر مواجهه با وسعت آن تا به حال انجام داده‌ام. داستان اوپنهایمر چالش‌های بزرگ لجستیکی و عملی داشت. اما من دستیاران و نیروهای خارق‌العاده‌ای داشتم و آن‌ها واقعا به بهتر شدن کار کمک کردند. مدتی طول می‌کشد تا کارمان تمام شود. اما مطمئناً همانطور که نتایج را می‌بینم، و در حالی که صحنه‌ها را کنار هم می‌گذارم، از آنچه تیمم توانسته است به دست آورد، هیجان زده هستم.

بودجه فیلم اوپنهایمر

ورایتی گزارش داده است که بودجه اوپنهایمر نولان حدود ۱۰۰ میلیون دلار خواهد بود. این در حالی است که «تنت» با بودجه‌ای حدود ۲۲۵ میلیون دلار ساخته شد و گران‌ترین فیلم نولان عنوان گرفت. پیش از آن، فقط بودجه «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» از مرز ۲۰۰ میلیون عبور کرده بود. نولان فیلم‌های «شوالیه تاریکی»، «تلقین» و «میان‌ستاره‌ای» را با بودجه‌ای بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ میلیون دلار ساخته بود. در میان آثار اخیر نولان، «دانکرک» با بودجه‌ای ۱۰۰ میلیون دلاری ساخته شد.