بررسی کتاب «ناطور شب» نوشته لوییز اردریک

نمانامه: کتاب ناطور شب را لوییز اردریک نویسنده آمریکایی روایت می کند. این کتاب در سال ۲۰۲۱ برنده جایزه پولیتزر شد. سعید کلاتی مترجم این اثر توسط نشر کامک آن را به چاپ رسانده است.

بخشی از داستان را از زبان ناشر ایرانی خواهیم خواند:

توماس وازهشک، نگهبان شب یک کارخانه بلبرینگ سازی، اولین کارخانه واقع در نزدیکی منطقه­‌ی حفاظت‌شده کوهستان لاک­پشت، یعنی زیستگاه سرخ‌پوست‌های منطقه داکوتای شمالی است. او همچنین رئیس شورای قبیله‌­ی چیپوا است که سعی می‌کند از پیامدهای لایحه­‌ی «انقراض» جدید که قرار است به‌زودی در صحن کنگره امریکا به رأی گذاشته شود سر درآورد. ماجرای کتاب در سال ۱۹۵۳ می‌گذرد و دیگر اعضای این شورا می‌دانند که این لایحه حکم نابودی‌شان را دارد.

پیکسی پارانتو معروف به پاتریس برخلاف بسیاری از دختران منطقه­‌ی حفاظت‌شده کوهستان لاک‌پشت علاقه‌ای به ازدواج و بچه­‌دار شدن ندارد. او در کارخانه­‌ی بلبرینگ سازی کار می­‌کند و حقوقش به‌سختی کفاف هزینه‌های خودش و خانواده‌اش را می‌دهد. پدر الکلی و مایه­‌ی شرمساری پاتریس هرازگاهی به خانه می‌آید تا با ترساندن همسر و فرزندانش از آن‌ها به‌زور پول بگیرد؛ اما پیکسی برای پیدا کردن خواهر عزیزش، ورا، که به شهر بزرگ مینیاپولیس رفته به کل حقوقش نیاز دارد. ورا ناپدید شده و ماه‌ها است که هیچ‌کس از او خبری ندارد. شایعه شده که او صاحب فرزندی شده است. پیکسی تصمیم می‌گیرد ورا و فرزندش را پیدا کند، برای همین به مینه­‌سوتا می‌رود، اما آنجا اتفاقات بسیار ناگواری در انتظارش هستند.

شخصیت های کتاب ناطور شب را می بایست با دید متفاوتی بررسی کرد تا زیبایی داستان را انچنان که هست دریافت. در ادامه به شخصیت های این کتاب خواهیم پرداخت.

توماس وازهشک:

توماس شخصیت اصلی رمان است که نگهبان شب یک کارخانه بلبرینگ سازی، اولین کارخانه واقع در نزدیکی منطقه­‌ی حفاظت‌شده کوهستان لاک­پشت، یعنی زیستگاه سرخ‌پوست‌های منطقه داکوتای شمالی است. او همچنین رئیس شورای قبیله‌­ی چیپوا است که سعی می‌کند از پیامدهای لایحه­‌ی «انقراض» جدید که قرار است به‌زودی در صحن کنگره امریکا به رأی گذاشته شود سر درآورد. توماس شوهر و پدری فداکار است، او ۳۳ سال است با همسرش رز ازدواج کرده است و به او وفادار است. در رمان لحظات پر فراز و نشیب کاری توماس را شاهد خواهیم بود. توماس ویژگی های یک رهبر ذاتی و مقتدر را دارد که در سازمانها و انجمن های سیاسی مشارکتی فعال دارد و در انجام وظیفه اش کوشاست.

پاتریس ” پیکسی” پارانتو

پاتریس که به خاطر چهره اش به پیکسی معروف شده است زن جوان و باهوشی است, شخصیت مستقل اولین چیزی است که توجه خواننده را جلب می کند. پاتریس پدری الکلی دارد و ناچار است نان اور اصلی خانواده اش باشد.
پاتریش اگرچه یک زن است اما کارگر یدی کارخانه است, این کارگری به خوی وحشی و شخصیت خشن او دامن می زند. آن چنان که او تبدیل به وحشی ترین در میان قبیله وحشی خودش می شود. در کتاب او به دنبال ورا خواهر گمشده اش می گردد، این جستجو او را با کشف خودش مواجه می کند, پاتریس هویت خودش را به عنوان زنی جوان کشف می کند.

رز وازهشک

رز همسر توماس رییس قبیله است, او سه فرزند در خانه دارد و سه فرزند دیگرش از خانه او مستقل شده اند. مادر رز – نوکو – نیز با آنها زندگی می کند. رز اگرچه زنی خانه دار است اما مدام در حال کار فعالیت است, مانند تمام زنان خانه دار همدوره خودش.
زندگی و آرامش همسرش توماس کاملا به رز وابسته است.
رز را می توان معادل مادرهایمان در نظر گرفت با همان فداکاری و ویژگی های دلچسب مادران.

ورا پارانتو

ورا پارانتو خواهر بزرگتر پاتریس است که به منییاپولیس نقل مکان کرده, بچه دار شده و پس از آن که بچه را به یکی از دوستان سپرده ناپدید شده است.
ورا نماد خرد و رهایی است که توسط پدر دائم الخمرش سرکوب شده است.

وود مانتین

وود مانتین بوکسور جوانی است که به پاتریس علاقه دارد. وود به پاتریس کمک می کند تا خواهرش را ورا را جستجو کند, وقتی پاتریس و وود, کودک ورا را به خانه می آورند, وود علاقه زیادی به کودک نشان می دهد.
وود اگرچه شغلی خشن دارد اما قلبی نرم و مهربان و عاشق در سینه اش هست.

کتاب ناطور شب همانند سایر کتابهای لوییز اردریک مملو از خرافات و خرده فرهنگ های قوم و قبیله هاست. ارواح درگذشتگان, ستارگان و سیارات و باورهای قبیله ای در جای جای کتاب دیده می شود.
حیوانات, اصوات، نورها و اشیا هرکدام نماد و نماینده یکی از این باورها هستند که به زیبایی در داستان جای گرفته اند.

ناطور شب را سعید کلاتی ترجمه کرده است و نشر کامک در آذرماه ۱۴۰۲ آن را روانه بازار کتاب کرده است.

غزل قربانپور