سرقت های ادبی، علمی و هنری در فضای مجازی!

به قلم: جبار آذین 

نمانامه: سنت شنیع سرقت ادبی، هنری وعلمی در تاریخ رسانه، مطبوعات، هنر و سینما و تلویزیون، قدمتی به اندازه بی شرافتی دزدان حرفه ای دارد. دزدی و به نام خود کردن نظریه ها، مقالات، داستان ها، نقدها و تصاویر، در عرصه رسانه های مکتوب، سرقت فیلمنامه ها و نمایش نامه ها در تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون سابقه ای طولانی دارد. کسانی بوده اند که به عنوان نمونه به نام عزیزنسین، نویسنده ترک، داستان جعل کرده، یا سری کتاب های «مایک هامر» و…. را سرهم نموده و به نام ترجمه قالب می کردند.

از منظر قانونی هم کمتر مواردی بوده که در صورت شکایت مولفان واقعی که نام و آثارشان مورد دستبرد قرار گرفته، به حق و حقوق خود رسیده باشند. چرا که در ایران، همچنان قانون حمایت از تالیف و مولف وجود ندارد و مورد دادرسی قرار نمی گیرد، مگراستثناهایی که در شرایط خاص قضایی شده اند.

اززمان پیدایش و رونق فضای مجازی، حریم و حرمت نام، نوشتار و تصاویر مفاخر و مشاهیر کشور، بیش از گذشته خدشه دار شده و کار زشت سارقان قدیمی ادبی، علمی، هنری و سیاسی در کنار اعمال نسل جدیدی از دزدان که فضای مجازی را جنگل اقدامهای نادرست و غیراخلاقی کرده اند، ابعادگسترده یافت. به گونه ای که با نگاهی گذرا به تعداد کثیری از پیچ ها و صفحه های شخصی و گروهی، می توان انواع سرقت ها و سارقان را دید.

البته دراین عرصه هم بحث اقتباس، انتقال و معرفی مسائل نیک و دوست داشتنی، به قصد سهیم کردن دیگران در خوانش نوشتار و تماشای تصاویر و کپی کاری با استناد، وفادارانه و اشاره به اصل آنچه مورد بهره برداری قرارگرفته، مطرح است که می تواند تا جایی قابل احترام باشد، ولی استفاده از کلمات، جملات، متون،اشعار و نوشته های چهره های مشهور به نام خود، سرقت متداول و ناجوانمردانه است.

امکان استفاده نا آگاهانه و سهل انگارانه از آثار دیگران به قصد کسب شهرت! و خود ارضایی توسط طیف کوچکی ازاین افراد قابل اغماض است، لیکن اغلب این گونه نیستند و بر پله های سرقت ایستاده اند. گاه این نوع سواستفاده ها سیاسی و ضد ملی است و هدف سارقان، تخریب چهره و آثار بزرگان و مشاهیر علمی وف رهنگی و ادبی و هنری است که می تواند زمینه ساز به نام خود و کشور خود ثبت کردن آثار و چهره ها باشد. در هر شکل و صورت، سرقت، بازی با آثاربزرگان، خودنمایی با سواستفاده از تالیفات دیگران، دستکاری آثار بزرگان ادب و هنر و ایجاد معجونی غریب و به نام خود جعل کردن، نمونه های تخریب واقدام های ناپسند و غیر شرافتمندانه است.

امیدواریم چنانچه بعضی جاهلانه به این امورمی پردازند، با ترک کار خود و حفظ حریم و حرمت صاحبان راستین آثار و ذکر نام و آثارشان به انعکاس دوست داشتنی های عالم هنر و ادب و علم بپردازند!