فیلم پستچی؛ روحی در کالبد ِویتسک ِایرانی

نمانامه: فیلم پستچی ساختهٔ داریوش مهرجویی در سال ۱۳۵۱، اقتباسی از نمایشنامهٔ ویتسک نوشتهٔ گئورگ بوشنر است. این فیلم روایتگر داستان تقی پستچی، مردی عصبی و نامتعادل است که به دلیل ناتوانی جنسی، دچار بحران هویت و روانی شده است. او در خانهٔ اربابش زندگی می‌کند و با همسر زیبای خود، منیر، زندگی می‌کند. مهندس، برادرزادهٔ ارباب، از فرنگ بازمی‌گردد و قصد دارد املاک عموی خود را سامان دهد. او با منیر رابطهٔ نامشروعی برقرار می‌کند و تقی از این موضوع آگاه می‌شود. او در نهایت با کارد مهندس را می‌کشد و خود نیز خودکشی می‌کند.
فیلم پستچی از لحاظ ساختاری و محتوایی فیلمی موفق و قابل توجه است. فیلمنامهٔ مهرجویی به خوبی توانسته است عناصر اصلی نمایشنامهٔ ویتسک را به سینما منتقل کند. شخصیت پردازی تقی پستچی به خوبی انجام شده است و علی نصیریان در نقش این شخصیت، بازی درخشانی ارائه داده است. فیلمبرداری فیلم نیز به زیبایی انجام شده است و تصاویر فیلم، فضای سرد و غم انگیز فیلم را به خوبی به تصویر کشیده‌اند.
فیلم پستچی از لحاظ محتوایی نیز فیلمی قابل توجه است. این فیلم به بررسی مسائلی مانند بحران هویت، روان پریشی، و نابرابری اجتماعی می‌پردازد. مهرجویی با استفاده از این مسائل، به نقد جامعهٔ ایران در دههٔ ۱۳۵۰ می‌پردازد. او نشان می‌دهد که چگونه شرایط اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی جامعه، می‌تواند منجر به بروز بحران‌های روحی و روانی در افراد شود.
فیلم پستچی در زمان خود، موفقیت‌های زیادی در محافل بین‌المللی کسب کرد. این فیلم جایزهٔ اینتر فیلم را در بخش سینمای جدید فستیوال برلین از آن خود کرد و همچنین نامزد دریافت جایزهٔ هوگو طلایی از فستیوال فیلم شیکاگو شد. این فیلم همچنین در سال ۱۹۷۲ در شب کارگردانان فستیوال کن به نمایش درآمد.
فیلم پستچی یکی از مهم‌ترین فیلم‌های سینمای ایران است. این فیلم از لحاظ ساختاری و محتوایی فیلمی موفق و قابل توجه است و از لحاظ تاریخی نیز اهمیت زیادی دارد. این فیلم، یکی از اولین فیلم‌های سینمای ایران است که به بررسی مسائل اجتماعی و سیاسی می‌پردازد.
در ادامه به برخی از نکات برجستهٔ فیلم پستچی اشاره می‌کنیم:
• شخصیت پردازی تقی پستچی: شخصیت تقی پستچی یکی از نقاط قوت فیلم است. مهرجویی به خوبی توانسته است این شخصیت را به تصویر بکشد. تقی پستچی مردی عصبی و نامتعادل است که به دلیل ناتوانی جنسی، دچار بحران هویت و روانی شده است. علی نصیریان در نقش این شخصیت، بازی درخشانی ارائه داده است.
• فضای سرد و غم انگیز فیلم: فیلم پستچی فضای سرد و غم انگیزی دارد. این فضای سرد و غم انگیز، به خوبی با شخصیت تقی پستچی و داستان فیلم همخوانی دارد. فیلمبرداری فیلم نیز به زیبایی انجام شده است و تصاویر فیلم، فضای سرد و غم انگیز فیلم را به خوبی به تصویر کشیده‌اند.
• نقد جامعهٔ ایران در دههٔ ۱۳۵۰: فیلم پستچی به بررسی مسائلی مانند بحران هویت، روان پریشی، و نابرابری اجتماعی می‌پردازد. مهرجویی با استفاده از این مسائل، به نقد جامعهٔ ایران در دههٔ ۱۳۵۰ می‌پردازد. او نشان می‌دهد که چگونه شرایط اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی جامعه، می‌تواند منجر به بروز بحران‌های روحی و روانی در افراد شود.
فیلم پستچی فیلمی مهم و قابل توجه است که از لحاظ ساختاری و محتوایی فیلمی موفق است. این فیلم از لحاظ تاریخی نیز اهمیت زیادی دارد و یکی از اولین فیلم‌های سینمای ایران است که به بررسی مسائل اجتماعی و سیاسی می‌پردازد.

مرتضی عباسی