توضیح سیروس مقدم درباره سانسور سریال «پایتخت»

پایگاه خبری نمانامه: سیروس مقدم کارگردان «پایتخت۶» درخصوص برخی انتقادات اخیر نسبت به این سریال گفت: بهتر است اول درباره واژه طنز صحبت کنم. آنچه ما از بزرگان این عرصه یاد گرفتیم این است که طنز نشان دادن واقعیت تلخ و دردناک به زبان شیرین و گزنده اما امیدبخش است؛ با این تعریف از طنز متوجه تفاوت طنز و هجو و هزل و… خواهیم شد. طنز، واقعیت اجتماعی است که شامل مسائل اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و… است. در واقع طنز واقعیات دردناک و گاهی بسیار تلخ را با لحن شیرین و مفرح به مخاطب نشان می دهد و امیدبخش است. سریال “پایتخت” هم از بدو خلقت آن که به ده سال گذشته می‌رسد، شاکله‌اش بنیاد خانواده و حول محور این جامعه کوچک (خانواده) شکل گرفت و مسائل اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی، فرهنگی و… حول این خانواده به مسائل جامعه ارتباط دارد؛ در واقع خانواده یک نمونه کوچک کل جامعه است.

وی ادامه داد: سریالی که پس از ده سال در شش فصل تولید شده و مورد توجه مخاطب و اهل فن قرار گرفته حائز اهمیت است. علت علاقه و توجه مخاطب تنها این مهم است که پایتخت آینه تمام قد جامعه است. بهتر است عزیزان به این مهم توجه کنند که «خودشکن آینه شکستن خطاست». سوال این است که پرخاشگری، دروغ و بی احترامی در جامعه امروز دیده نمیشود؟ عصبیت و زودرنجی وجود ندارد؟ وظیفه ما سازندگان سریال به تصویر کشیدن این حقایق و در نهایت به نقد کشیدن و تقبیح آن است.

کارگردان «پایتخت» درباره شوخی با سیاسیون در «پایتخت ۶» گفت: تصور این بوده و هست که آستانه تحمل و صبر در جامعه باید بالا برود. باید سعه صدر وجود داشته باشد؛ در همه اقشار جامعه از جمله سیاسیون و طیف همکاران. باید به شوخی‌ها و طنز «پایتخت» تنها از نگاه و زوایه شوخی نگاه کرد و از آن برداشت سیاسی نشود.

وی اضافه کرد: یکی از دلایل علاقمندی مخاطب به سریال، ناشی از این است که توانسته با شخصیت‌ها همذات پنداری کند. این شوخی‌ها در جامعه امروز دیده میشود؛ بسیار گسترده تر از آنچه در «پایتخت» به آن اشاره می شود. شاید یک صدهزارم این شوخی‌ها در پایتخت استفاده شده است. جالب است که خود سیاسیون این موضوع را کاملا درک کرده و به آن به عنوان شوخی و مزاح می نگرند.

وی درباره شوخیهایی که در سریال می شود، توضیح داد: این شوخی‌ها باعث می شود فضای تفاهم، علاقه و صمیمیت در میان سیاسیون بیشتر شده و مرزها و دیوارهای بتنی که بین مردم و مسئولین کشیده می شود، را برداریم. سیاسیون خود را از مردم بدانند. به عقیده من سیاسیون خوشحال می شوند این دیوارها برداشته شده و فضای صمیمیت بیشتری میان خود و مردم شکل گیرد.

مقدم درباره برخی انتقادات به سریال گفت: بالاخره وقتی سریال میسازی که در این حجم مورد توجه قرار می گیرد، اقلیت ناچیزی که درصد کمی از جامعه را تشکیل می دهند، سوءبرداشت دارند و سریال را برنمی‌تابند. آمار و ارقام نشان از اقبال بیش از ۸۰ درصد مخاطبین از مجموعه دارد. شبکه‌های خارجی و دنیا آرزو دارند که به نصف این درصد از مخاطب دست یابند. این میزان مخاطب، آمارها در تلویزیون ایران و دنیا را جابه جا می کند. باید به منتقدین یادآور شوم که صبر کنند و زود قضاوت نکنند.

وی افزود: در فصل ۵ سریال تا قسمت ۱۲ ما را متهم به بسیاری از موارد از جمله تبلیغ سفر به ترکیه را می‌کردند اما بالاخره متوجه شدند که این گونه نیست. در این فصل هم کمی حوصله کنند، باید بیادبی را نشان دهیم تا ادب رخ بنماید.

کارگردان سریال «پایتخت» ادامه داد: ۱۰ سال از عمر پایتخت سپری می شود. در این ۱۰ سال دچار تحول در اجتماع بودیم؛ تحولات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و… همه این احوالات بر روی انسان تاثیر می‌گذارد. ما نمی توانیم بگوییم انسان ده سال قبل هستیم که اگر بگوییم فاقد احساس و روح هستیم. خانواده نقی معمولی هم از آدمهای این جامعه هستند، همراه با اتفاقات جامعه دچار تغییر و تحول شدند؛ به دلیل همین تحولات و تغییر رفتارها برای مردم قابل باور و دوست داشتنی هستند.

سیروس مقدم در ادامه درباره روند سریال توضیح داد: در مجموعه “پایتخت” شاهد خانواده و روابط آن هستیم. در خانواده بحران، تنش و بی اخلاقی دیده می شود. همچنین افراد ممکن است به جان هم بیافتند اما خانواده پتانسیل حل مشکلات و فائق آمدن بر آن را دارد و خوب و خوشحال کنار هم قرار می گیرند. ذات «پایتخت» این گونه طراحی شده است. برای بهتاش و ارسطو چالش‌هایی را در این بخش شاهد هستیم اما این خصوصیت “پایتخت” است که از بحران‌ها عبور کنند و سرفراز بیرون می آیند. بهتاش در فصل گذشته در شرایط حمله داعش سیگاری استفاده کرد اما وقتی پای دفاع از ناموس به میان آمد اسلحه برداشت و به سمت داعش نشانه رفت، مخاطبان را به تحمل و صبر تا پایان سریال دعوت میکنم.

مقدم درباره این که گفته می شود، سریال «پایتخت» از خطوط قرمز سازمان عبور کرده است گفت: من از جمله افراد باسابقه و با تجربه در میان گروه سازنده پایتخت هستم که با سابقه ۴۱ سال در عرصه ساخت سریال و همکاری با سازمان صدا و سیما به خوبی به خطوط قرمز و محذورات آن اشراف دارم. اگر بازنشسته شوم سازمان می تواند مرا به عنوان ناظر پخش استخدام کند. تیم سازنده پایتخت از جمله بنده و خانم غفوری و دیگر دوستان، پایتخت را مانند فرزند خود میدانیم و از آن مواظبت می کنیم تا به جاهای بد نرود و الفاظ بد به کار نبرد.

این کارگردان پیشکسوت تلویزیون به حذفیات مجموعه اشاره کرد و گفت: من و همکارانم از پایتخت محافظت می‌کنیم تا شسته و رفته روی آنتن برود. برخی از موارد در هنگام فیلمبرداری ضبط میشود که ممکن است در شرایط فعلی جامعه ایجاد حساسیت کند و آن را تعدیل می‌کنیم. این موارد عنوان سانسور به خود نمی گیرد. ممکن است بعضی از کلمات یا دیالوگ‌ها را برای اکثریت مخاطب مناسب نبینیم؛ بنابراین ملاحظات را رعایت می کنیم تا سریال به سلامت روی آنتن برود و دچار سوء برداشت و سوءتعبیر نشویم؛ این به معنی سانسور نیست. این نوع اصلاحات را که به محتوای اثر لطمه نمیزند، سانسور نمی دانم.

سیروس مقدم در ادامه گفت و گو خاطرنشان کرد: «پایتخت» با ملاحظات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جامعه آماده می شود و مانند فرزندمان مراقبش هستیم. با سازمان تعامل خوبی داشته و داریم. تمام فیلمنامه توسط دوستان سازمان خوانده شد و آقای مهدی فرجی به عنوان مشاور و نماینده سازمان با گروه همکاری دارند و همچنان هم کنار ما هستند و با هم جلو می رویم. ایشان مورد قبول ما و سازمان هستند و با این روش کار را مدیریت می کنیم و به آنتن می رسانیم. من خواهشم از همه دوستان این است که به این کوتاه کردن و کم و زیاد شدنها با این زاویه نگاه کنند. تنها موردی که باعث دلخوری من شد قسمت ۸ سریال بود.

وی ادامه داد: تیم پایتخت از جمله خودم، خانم غفوری، آقایان تنابنده، مهرانفر، احمدی، افشاری و… همه می‌دانیم مدیران سازمان از همه جهت تحت فشار هستند و محذوراتی دارند. می دانیم چه فشاری بر معاونت سیما و دیگر دوستان وارد می‌شود تا “پایتخت” به سلامت روانه آنتن شود برای ما قابل درک است و از حمایتشان تشکر می کنم.