درمان سرطان سینه با کشف یک مکانیسم ساده !

پایگاه خبری نمانامه: دانشمندان تا به حال همیشه سرطان را ناشی از جهش ژنتیکی در سلول‌ها می‌دانستند. به تازگی گروهی از دانشمندان عوامل دیگری را در بروز یا عدم بروز سرطان سینه موثر یافته اند که یکی از آن‎ها افزایش سن است.
مجید جویا: خیلی از تحقیق‌های سرطان به دنبال جستجوی شمارش جهش‌های خطرناک ژنتیکی هستند، اما علاوه بر ژن‌ها عوامل دیگری هم وجود دارند که شاید اطلاعات مهمی را با خود به همراه داشته باشند. دو آزمایشگاه شرکت کننده در گردهمآیی سالیانه انجمن زیست شناسی مولکولی آمریکا در سانفرانسیسکو کالیفرنیا در هفته جاری، تحقیقی را در مورد یافته‌هایی در ارتباط با سرطان که مستقل از جهش‌های بخصوص هستند، عرضه کردند. یکی از گروه‌ها دریافت که یک تراکم چند دقیقه‌ای منجر به برگشت سلول‌های بدخیم به حالت معمولی می‌شود، و دیگری نشان داد که تغییر در ترکیب سلولی سینه شاید بتواند به برداشتن موانع پیش روی رشد بدخیمی کمک کند.
به گزارش نیچر، مارک لابارگ و همکارانش از آزمایشگاه ملی لارنس برکلی در کالیفرنیا آزمایش کردند که چگونه بافت سالم سینه زنان با افزایش سن تغییر می‌کند و و تغییرات مشخصی را نیز در ترکیبات آن مشاهده کردند. آنها سلول‌ها را در بافت‌هایی که به دلایلی غیر از سرطان (همانند کاهش یا اضافه کردن پستان) برداشته شده بودند، دسته بندی کردند. بافت‌های گرفته شده از زنان جوان‌تر شامل حدود۲ تا ۳ درصد از سلول‌های پوششی مجرای لنفی به نام سلول‌های لومینال و ۷۰ تا ۹۰ درصد سلول‌های میوپیثیال بود که در دوران شیردهی به فشاندن شیر در مجرای لنف کمک می‌کنند.در زنان مسن‌تر، این نسبت در بین دو نوع تقریبا برابر بود. علاوه بر این غالبا ترکیبات سلولی و دیگر تغییرات، کاملا به سن وابسته اند.
لابرگ می‌گوید که قبل از این تحقیق‌ها، اکثر پژوهش‌های عمقی انجام شده، به بافت زنان در دهه‌های دوم و سوم زندگی توجه می‌کردند. او می‌افزاید: «زمانی که ما به تحقیق بر روی افراد مسن‌تر پرداختیم، شوکه شدیم. ما تا حدی از فهمیدن این امر که سلول‌های لایه خارجی کاملا ویژگی‌اش را تغییر داده است، هراسان شدیم».
گمان بر این است که سلول‌های میواپیثلیال به عنوان متوقف کننده تومور عمل می‌کنند و تصور می شود که تعدای از سلول‌های لومینال با پیش سلول‌های چند کاره مرتبط باشند، که منجر به افزایش انواع سلول‌ها می‌شود. به نظر می رسد که این سلول‌ها دراغلب موارد ابتلا به سرطان سینه نقش دارند.
به نظر لابرگ این مسئله موجب بروز موقعیتی می‌شود که در آن، جهش‌هایی که در زنان جوان‌تر ایجاد می‌شوند، تا زمانی که پا به سن نگذارند تیدیل به سرطان نمی‌شود. افزایش سن، به اندازه کافی موانع را از سر راه برمی‌دارد تا وقتی که سلول‌های حاوی جهش‌های خطرناک شروع به رفتار غیرطبیعی کنند.
درک این که این اتفاق دقیقا چگونه رخ می‌دهد، نیاز به یک تلاش همگانی دارد. به نظر می‌رسد که یک شیوه کشت سلول‌های در حال رشد از بافت‌ سالم، ویژگی‌ سلول‌ها را به خوبی فوق‌العاده‌ای حفظ کند. این روش به لابرگ اجازه می‌دهد تا از مواد بیشتری استفاده کند و آزمایش‌های بیشتری را انجام دهد. او می‌گوید: «ما در واقع می‌توانیم هر بار یک لایه از یک محیط میکروبی را مدل‌سازی کنیم».

یک کشف تصادفی دیگر!

در فاصله‌ای نه چندان دور از آزمایشگاه لابرگ، گاسام ونوگوپالان نیز بر روی این تحقیق می‌کند که چطور یک فشار کوتاه مدت می‌تواند از تبدیل سلول‌های سرطان سینه به تومور جلوگیری کند. گروه وی سلول‌ها را در ژلی معلق می کنند تا پالس فشار مختصری بر روی آن اعمال شود. بعد از آن، به جای رشد تومورها سلول‌ها، ساختارهای منظم ستاره‌ای شکل شبیه سلول‌های طبیعی تشکیل شد. ونوگوپالان که در همین ماه مدرک دکترای خود از آزمایشگاه دانیل فلتچر در دانشگاه برکلی کالیفرنیا گرفته است ،می‌گوید که این نتایج هیجان انگیز است.
فشار سلول ها را از لحاظ ژنتیکی دگرگون نمی‌کند. او می‌گوید: «اگر توالی آنها را تعیین کرده باشید، شاید فکر کنید که با اعمال فشار بر آنها بدخیم خواهند شد، اما در واقع با اعمال این فشار، این سلول‌ها را تحریک می‌کنیم که با یکدیگر در مسیر عادی‌تری ارتباط برقرار کنند». (عکس آغازین مطلب این موضوع را نشان می‎دهد. سلول‌های سرطانی در سمت چپ و همان سلول‎ها پس از تحمل فشار در سمت راست دیده می‏شوند.)
به نظر می‌رسد که مولکول سطح سلولی ای- کادرین در این امر دخیل باشد: انسداد آن سبب می شود که سلول‌های بدخیم به کار خود ادامه دهند و به تومورهای بدشکل تبدیل شوند، چه در معرض فشار متراکم کننده قرار گرفته باشند و چه نه. ویدیوهای سلولی نشان داده‌اند که برای تشکیل ساختارهای سازمان‌ یافته غیر سرطانی، سلول‌های اپیتیال به یکدیگر می‌چسبند و به دور یکدیگیر می‌چرخند. ونوگوپالان می‌گوید: «آنها اندکی رقص می‌کنند. اما سلول‌های بدخیم اصلا با هم نمی‌رقصند».
اکنون آزمایشگاه ونوگوپالان در حال تلاش برای کشف این است که چگونه پالس‌های فشار شدید بر یک سلول، آن را به چنین رفتار خوشایندی وامی‌دارد. مراحل بعدی در کشف این رقص، می‌توانند منجر به اولین گام برای رسیدن به یک درمان شوند.